Prachtige bloembollen in verschillende kleuren die ook nog eens relatief makkelijk te onderhouden zijn? Hortensia’s zijn niet voor niets één van de populairste planten voor in de tuin. En het leukste aan hortensia’s is; als je ze op de juiste manier en op het juiste moment snoeit, heb je jaren geniet van de prachtige roze, blauwe, paarse of witte bloemen. Ontdek in dit artikel hoe je dat aanpakt en wanneer je best je hortensia’s snoeit. Veel succes met je hortensia snoeien!
Welke gereedschappen heb je nodig om hortensia’s te snoeien?
Scherp gereedschap. Dat is de sleutel tot het succesvol snoeien van hortensia’s. Om hortensia’s jaar na jaar zo mooi mogelijk te helpen bloeien, is regelmatig en vooral op de juiste manier snoeien een must. Met het juiste gereedschap zet je je planten weer in topvorm, waardoor ze het jaar nadien zeker niet zullen teleurstellen.
Ga je aan de slag met het snoeien van je hortensia’s in de tuin, dan heb je eerst alvast een takkenschaar nodig. Een takkenschaar is ideaal gereedschap voor dikkere takken die je met een gewone snoeischaar niet doorgeknipt krijgt. Kijk zeker altijd even op de verpakking, daar staat steeds duidelijk beschreven welke dikte van takken je doorgeknipt krijgt met de schaar. Kies voor een takkenschaar met stevige en vooral scherpe metalen messen en een handvat met voldoende grip. Een takkenschaar met een papegaaienbek zorgt ervoor dat je de takken van je hortensia’s schuin doorsnijdt, waardoor de schade aan elke tak minimaal blijft. Zo zal deze tak het jaar nadien ook weer optimaal kunnen groeien.
Ook een snoeischaar is ideaal gereedschap om hortensia’s vorm te geven of om de uitgebloeide bloemen te verwijderen. Een hortensia heeft namelijk ook heel wat dunnere takjes, die je met een snoeischaar, ook weer met papegaaienbek, moeiteloos door krijgt. De twee scherpe snijvlakken knippen heel licht en zorgen voor minimale schade aan elk takje. Op de verpakking van elke snoeischaar staat ook weer wat voor takken ze kunnen doorknippen.
Waarom hortensia snoeien belangrijk is
Hortensia’s snoeien is niet veel werk. Toch vraag je je misschien af waarom je al die moeite zou doen voor een plant die gemakkelijk in onderhoud is. Wel, door een hortensia op de juiste manier bij te knippen elk jaar, of meerdere malen per jaar, zorg je ervoor dat nieuwe scheuten plaats hebben om tot een prachtige bolvormige bloem uit te groeien in het volgende bloeiseizoen.
Hortensia beheersbaar houden door te snoeien
Hortensia’s kunnen heel sterk uitschieten, waardoor de plant zowel in de breedte als in de hoogte al snel niet meer te overzien is. Om dit te voorkomen snoei je best regelmatig een hortensia. Zo blijft de plant beheersbaar en kan je voor een stuk de vorm bepalen van het geheel.
Hortensia snoeien voor nieuwe scheuten
Een hortensia is een winterharde plant, dus je gaat ervan uit dat je er jaar na jaar van kunt genieten. Precies daarom is het belangrijk om een hortensia te snoeien. Zo maak je plaats voor nieuwe scheuten en zorg je ervoor dat de bloemen het jaar nadien weer prachtig kunnen bloeien. Let op; voor de bloemen is het belangrijk om een hortensia op precies het juiste moment in het jaar te snoeien. Ontdek er hieronder meer over.
Hortensia snoeien voor de winter
Hortensia’s bloeien in de lente en in de zomer. Is de plant op het einde van de zomer uitgebloeid en staat het geheel er nogal droog bij, dan kan je de droge bloemen verwijderen met een snoeischaar of takkenschaar. Toch is het kortzetten van een hortensia voor de winter zeker geen must. Sommige mensen vinden de bruine gedroogde bloemen mooier dan een kortgeknipte tak. Daarnaast beschermt het de plant beter tegen vorst.
Een hortensia snoeien voor de winter kan je zeker doen, maar het is dus zeker niet erg om de plant tot maart op z’n beloop te laten.
Het effect van snoeien op de kleur van hortensia’s
De kleur van hortensia’s kan veranderen. Echter heeft dit gegeven niet zoveel te maken met hoe je de plant snoeit. Wat vooral van invloed is op de kleur van de hortensia is de zuurtegraad of de pH-waarde van de grond waar de hortensia in geplaatst wordt. Zo kan een roze hortensia het jaar nadien plots blauw of paars kleuren. Wil je je hortensia graag op kleur houden? Dan volstaat het om bij roze hortensia’s meer mest te voorzien en om bij blauwe hortensia’s aluminiumzout toe te voegen aan de bodem. De manier waarop je snoeit of het moment waarop je hortensia’s snoeit zijn niet zozeer van invloed op de kleur van de bloemen.
Het juiste moment om hortensia’s te snoeien
Veel mensen hebben de neiging om hortensia’s kort te snoeien van zodra de bloemen bruin kleuren en uitdrogen. Echter is dat niet de ideale manier om hortensia’s in topvorm te houden. Je kan deze uitgedroogde bloemen gerust laten staan ter bescherming van de plant, tot het koudste van de winter voorbij is.
Wanneer snoei je dan best wel een hortensia? In het ideale scenario snoei je de takken van je hortensia’s laat in de wintermaanden of tegen wanneer het voorjaar begint. Maart is de ideale maand om de uitgebloeide bloemen van vorig jaar weg te knippen. Oude takken kan je ook tot kort tegen de grond knippen. Door dit op tijd te doen, heeft de plant voldoende kans om opnieuw te groeien tegen de volgende bloeiperiode, namelijk de lente.
Verschillende soorten hortensia’s snoeien
De snoeiperiode van hortensia’s is bij elke soort ongeveer gelijk, behalve bij de klimhortensia. Bij deze klimplant knip je best de uitgebloeide bloemen weg meteen na de zomer. Zo heeft de plant tijd genoeg om te recupereren tegen volgend jaar. Een klimhortensia knip je trouwens niet heel kort, want het heeft voldoende takken nodig om zich te blijven vasthechten aan een omheining, muur of pergola. Naast de hortensia zijn er trouwens nog tal van andere fleurige klimplanten die het goed doen in de Belgische tuin. Ontdek ze hier.
Hoewel de periode om hortensia’s te snoeien, buiten bij de klimhortensia, redelijk gelijklopend is, is de snoeitechniek wel verschillend. Je zal dus eerst moeten ontdekken welke soort hortensia je in de tuin hebt, voor je aan de slag kan met de snoeischaar of takkenschaar. In de zomer kan je aan het blad en de bloemen heel makkelijk de verschillende soorten hortensia’s onderscheiden. Van zodra je weet over welke hortensia het gaat, kan je de uitgebloeide bloemen wegsnoeien, tenzij voor jouw specifieke soort anders wordt aangeraden.
Verschillende snoeimethoden voor verschillende soorten hortensia’s
De periode waarin je een hortensia snoeit hangt dus wat af van het soort hortensia je te snoeien hebt. Maar naast de periode, is er ook een verschil in snoeimethode.
Hortensia’s met grote bloembollen, ook wel Annabelle hortensia’s genoemd, snoei je best na de bloei, waarbij je de uitgebloeide bloemen wegknipt en er al enkele groene knopjes tevoorschijn komen. Je kan er ook voor kiezen om bij dit soort hortensia de oudste takken weg te snijden om de plant nieuw leven in te blazen.
Hortensia’s met een pluimvormige bloembol daarentegen laat je best de hele winter ongeschonden waarna je vlak na de koudste maanden de takken kort knipt, tot ongeveer 30 centimeter boven de grond. Je kan daarnaast de pluimhortensia wat uitdunnen door houterige, oude takken volledig weg te snoeien.
Klimhortensia’s ten slotte snoei je best heel beperkt, anders hebben ze immers geen takken meer om zich vast te hechten. Wel kan je dode takken wegknippen in het voorjaar. Dan is ook het ideale moment om de overige takken te geleiden in de richting die je wilt.
Stapsgewijze handleiding voor het snoeien van hortensia’s
Hortensia’s snoeien hoeft geen ingewikkelde klus te zijn, zoals je hierboven al kon lezen. Toch vinden vele tuiniers het handig om een overzicht te hebben van hoe een hortensia in de beste vorm ooit te krijgen is. Daarom leggen we stap voor stap uit hoe je het beste een hortensia snoeit.
Stap 1: Beschermen tegen vriestemperaturen
Je zal misschien de neiging hebben om de uitgebloeide bloemen van een hortensia meteen weg te knippen van de plant. Hold your horses! Een uitgebloeide bloem aan de takken van een hortensia is juist interessant, want het beschermt de struik tegen vriestemperaturen tijdens de wintermaanden. Pas wanneer je er vrij zeker van kan zijn dat de strengste vorst achter de rug is, kan je van start met het snoeien van de uitgebloeide bloemen. Dit is ongeveer rond april.
Stap 2: Takken wegknippen
Je bent nog niet klaar na het wegknippen van uitgedroogde en uitgebloeide bloemen. Ook de dode takken kan je best uit hortensia’s weghalen. Heb je moeite met het herkennen van dood hout aan je hortensia’s? Let dan heel goed op aan welke takken er nog groen zit, dit is waar er nieuwe scheuten aan kunnen komen. Je knipt dus enkel de oude, dode takken weg die geen groen meer hebben aan het uiteinde.
Toch kan je er ook voor kiezen om enkele takken die wel nog wat groen hebben weg te halen uit de hortensia. Je kiest dan best voor de dikste takken, die er het minst fris uitzien. Kleine blaadjes wijzen op minder gezonde takken, die je dus gerust weg kan knippen. Zo hou je uiteindelijk enkel mooie stengels met groene uitlopers over, die in het volgende bloeiseizoen volop kunnen uitschieten.
Een derde optie is om alle takken van de hortensia vrij kort tegen de grond af te knippen om de struik volledig nieuw leven in te blazen. Dit kan je in maart al doen, van zodra de koudste temperaturen geweken zijn. Zo heeft de plant extra tijd om goed te groeien tegen de lente en de zomer.
Stap 3: Bemesten
De laatste fase is vooruit denken; door de hortensia’s in de tuin voldoende water te geven en wat extra te bemesten zorg je ervoor dat ze een goede basis hebben om in de lente uit te groeien tot grote, frisse en vooral kleurrijke bloemen.
Tips voor het behoud van gezonde hortensia’s na het snoeien
Een hortensia verzorgen houdt niet alleen het snoeien in. Er zijn nog allerlei trucjes die je kan inzetten om de planten in je tuin optimaal te doen groeien. Zo is de keuze van de plek waar je je hortensia gaat aanplanten al een eerste belangrijke stap. Een hortensia groeit namelijk het beste in een humusrijke, eerder zure bodem. Deze bodem wordt best nog eens vochtig gehouden. Hieronder enkele tips:
Aanplanten van hortensia
Een hortensia kan perfect in volle zon geplant worden, op voorwaarde dat de grond voldoende vochtig gehouden wordt. Je zal dus in drogere periodes de plant regelmatig moeten bijgieten om de bloemen mooi te houden. Halfschaduw is voor een hortensia het beste om te bloeien.
Als je het soort bodem kan kiezen, dan is een zure, humusrijke grond ideaal, aangezien dit veel voedingsstoffen voor de plant bevat.
Hortensia water geven
Deze plant voldoende water geven is nodig als het in volle zon werd aangeplant. Hortensia’s die in (half)schaduw staan kunnen iets beter tegen een drogere ondergrond. Kies je ervoor om een hortensia in een pot te planten? Dan geef je best een aantal keer per week extra water, zeker in de zomermaanden.
Meststoffen voor de hortensia
Er is specifieke hortensia mest beschikbaar om dit soort planten een echte boost te geven. De meeste mest specifiek voor hortensia’s heeft een bestanddeel die de zuurtegraad van de bodem versterkt, aangezien hortensia’s het beste bloeien in een eerder zure bodem.
Ook gewone organische mest kan perfect werken, denk bijvoorbeeld aan gedroogde stalmest of compost.
Hortensia tegen vorst beschermen
Merk je dat er in de winter al knoppen of scheuten komen aan de hortensia in je tuin? Dan is het een goed idee om de plant tegen de ergste vrieskou te beschermen. Dat kan je doen met een vliesdoek of met een folie. Zo kan je er zeker van zijn dat de plant in de beste omstandigheden de winter overleeft.
Gedroogde hortensia
Wist je dat je de uitgebloeide bloemen van een hortensia bij het snoeien helemaal niet weg hoeft te gooien? Je kan het perfect verder laten uitdrogen. Door de bloemen eerst zo lang mogelijk aan de takken te laten zitten en deze later op een donkere plek in een vaas te plaatsen kan je droogbloemen maken van de hortensia. Je kan een klein laagje water in de vaas doen voor het beste resultaat.
Veelgemaakte fouten bij het snoeien van hortensia’s
Het snoeien van een hortensia hoeft geen ingewikkeld werkje te zijn. Toch zijn er een paar fouten die je best niet maakt bij het snoeien van deze plant:
Op het verkeerde moment snoeien
Hortensia’s snoeien meteen na de zomer lijkt een goed idee, maar in het geval van de meeste soorten hortensia’s laat je de uitgebloeide bloemen beter nog wat langer aan de takken zitten. Dat beschermt de plant tegen vorst in de wintermaanden. Kort na de winter of in het vroege voorjaar kan je er vervolgens voor kiezen om de bloemen weg te snoeien of om de plant helemaal wat korter te zetten door de oude takken tot iets boven de grond af te knippen.
Te veel snoeien
Je kan de oude takken van een hortensia laag afknippen, maar zorg ervoor dat je toch een eindje boven de grond blijft. Een veelgemaakte fout bij het snoeien van de Annabelle hortensia of de pluimhortensia is het snoeien tot vlak boven de grond. Zorg dat je ongeveer 30 centimeter laat staan, zeker wanneer er nog groene scheutjes aan de takken zitten. Je wilt immers dat de plant in het voorjaar er weer volledig doorkomt en kan gaan bloeien.
Met een vuile snoeischaar snoeien
Een snoeischaar of takkenschaar niet grondig schoonmaken na gebruik is een veelgemaakte fout. Het gaat immers toch om tuingereedschap? Toch is een proper en vooral scherp mes bij een snoeischaar of snoeitang nodig om een goede snede te maken in de takken. Zo beschadig je de takken niet te erg en ‘geneest’ de hortensia beter. Je staat er misschien van verstelt, maar proper snoeigereedschap voorkomt ook de verspreiding van ziektes tussen de planten.
Recht snoeien
De takken recht afknippen. Het is iets wat vele tuinders doen. Toch kan je beter zorgen voor een schuine snede in de takken. De verklaring? Bij een rechte snede blijft water op de ‘wond’ staan waardoor schimmels beter kunnen overleven. En dat wil je dus niet hebben bij je hortensia’s.
Dode takken nog een kans geven
Delen van planten sterven af, dat gebeurt nu eenmaal. Het beste wat je kan doen is, korte pijn, deze dode takken snoeien zodat bacteriën minder snel kunnen verspreiden naar de andere takken. Een dode tak is immers een zwakke plek voor een struik of plant, of met andere woorden, een plek waar bacteriën sneller binnen zullen komen. Weg ermee.
Nieuwe hortensia’s kopen
Ben je nieuw in de wereld van hortensia’s? Of wil je je tuin wat opfleuren en hortensia’s nog eens een kans geven? Er zijn een aantal dingen om op te letten wanneer je nieuwe hortensia’s wilt kopen.
In de eerste plaats is het belangrijk om even uit te zoeken wat voor soort hortensia’s er allemaal zijn en welke het beste in je tuin zouden bloeien. Zo is er de Annabelle, de pluimhortensia, Hydrangeas, de boerenhortensia enzovoort. Elke hortensia heeft specifieke aandacht nodig en wordt ook op een andere manier gesnoeid. Wat onderzoek is hier dus wel op z’n plek.
Weet je precies welke hortensia met je mee naar huis gaat? Dan is het tijd om in de plantenwinkel of tuincentra op zoek te gaan naar een hortensia met groene bladeren. Een plant met een verwelkt of verkleurd blad laat je best staan, aangezien dit zou kunnen wijzen op ziektes.
Daarnaast vraag je je best even af of je plek hebt om hortensia’s in volle grond te plaatsen of dat je ze in een pot wilt hebben. De planten zijn er immers in verschillende maten, en een plant voor in een pot is doorgaans wat kleiner. Ook de plek waar je ze gaat zetten of aanplanten is van belang bij de keuze van een hortensia; gaan je nieuwe hortensia’s in volle zon staan of in halfschaduw? En ben je van plan om ze heel regelmatig water te geven?
Heb je de goede hortensia’s gevonden? Dan kan je altijd nog aan de verkoper vragen om wat tips om die specifieke plant te onderhouden. Zo heb je jaar na jaar geniet van een kleurrijke tuin dankzij de felle bloemen van hortensia’s.
Kortom; hortensia’s snoeien
Het snoeien van hortensia’s in de tuin hoeft helemaal niet moeilijk te zijn. Belangrijk is dat je weet welk soort hortensia je hebt, zodat je de timing van snoeien en de snoeimethode wat kan aanpassen indien nodig. Sommige hortensia’s snoei je immers best na de zomer, anderen pas na de winter, zodat de uitgedroogde bloemen de takken nog beschermen tegen vrieskou. Wanneer je precies welke hortensia moet snoeien hangt dus af van de soort.
Het snoeien van een hortensia is nodig als je jaar na jaar de plant opnieuw wilt zien bloeien. Door de dode en oude takken weg te halen, maar je plaats voor nieuwe knoppen die in de lente en de zomer uitgroeien tot nieuwe bloemen.
Wil je je hortensia nieuw leven in blazen? Dan kan het een goed idee zijn om vroeg in het voorjaar de takken kort te zetten, op zo’n 30 centimeter van de grond, zodat de hele plant een boost krijgt. Let op dat je wel takken overhoudt met wat groene uitschieters bovenaan, zodat er zeker nog scheuten overblijven na het snoeien van de plant.