Wil je een terras of tuin creëren die wat weg heeft van een heerlijke plek in het zuiden van Spanje of Italië? Dan is een olijfboom een must-have! Maar hoe zit dat precies met het Belgische of Nederlandse klimaat? Doet dat je olijfboom wel goed? En ook op vlak van onderhoud zijn er een aantal dingen die je moet weten voor je een olijfboom gaat kopen. Door je olijfboom op een specifieke manier te verzorgen en op de juiste momenten en de juiste manier te snoeien, ben je verzekerd van een bloeiende boom als eye-catcher op je terras. Ontdek er hier alles over!
Welke gereedschappen heb je nodig om een olijfboom te snoeien?
Om een olijfboom op de best mogelijke manier te kunnen snoeien heb je een aantal tools en gereedschappen nodig. Het juiste tuingereedschap zorgt voor een vlot snoeiproces waarbij je de takken op de best mogelijke manier achterlaat voor verdere groei.
Zo heb je voor het snoeien van een olijfboom steeds een goede snoeischaar nodig. Een snoeischaar kies je afhankelijk van de dikte van de takken van de plant, struik of boom die je wilt snoeien. Over het algemeen is dit soort snoeigereedschap geschikt voor takken met een diameter van 2 tot 5 centimeter dik, al zal je bij de dikste takken best wat kracht moeten zetten. Een schaar met ergonomische handgrepen is daarom niet overbodig. Zorg ervoor dat je de messen van je snoeischaar goed onderhoud en dat ze schoon en scherp blijven, voor het beste resultaat.
Daarnaast is ook een takkenschaar handig om in de buurt te hebben bij het snoeien en knippen van de takken van een olijfboom. Na een aantal jaar zal een olijfboom immers best wel groot en dik kunnen uitgroeien, zeker wanneer je besluit om de plant in volle grond aan te planten. Een takkenschaar heb je nodig om dikke takken te kunnen snoeien, tot wel 10 centimeter dik. De schaar en handgrepen zijn er in verschillende groottes. Lange handgrepen zorgen ervoor dat je zelf minder kracht moet zetten op de dikste takken. Hou daar dus rekening mee wanneer je een takkenschaar gaat kopen.
Wil je een groot uitgegroeide olijfboom in volle grond voor een stuk uitdunnen? Dan is het tijd om het zwaardere geschut boven te halen. Een handzaag of boomzaag is noodzakelijk gereedschap als je de aller dikste takken wilt kunnen weghalen. Een gebogen zaagblad en fijne tanden maken het zagen wat makkelijker, en ook een ergonomische handgreep met anti-slip helpt je een eind op weg.
Omdat een olijfboom nogal hoog kan uitgroeien door de jaren, zeker wanneer er voldoende plaats is voor de takken én voor de wortels in de grond, heb je voor het snoeien ervan misschien wel een ladder nodig. Een stevige ladder zorgt ervoor dat je op een veilige manier aan de hoger gelegen takken kunt, zodat je ook deze kan snoeien.
Waarom olijfbomen snoeien belangrijk is
Een olijfboom leeft z’n eigen leven. Geef het zon, en de boom doet de rest. Toch is het belangrijk om je olijfboom van tijd tot tijd te snoeien. Dit brengt immers tal van voordelen met zich mee, waardoor de olijfboom alleen maar beter en mooier kan groeien, net zoals in de zuiderse oorden waar hij afkomstig van is.
Een olijfboom op de goede manier (en op het goede moment) snoeien, zorgt ervoor dat bepaalde ziektes minder kans krijgen. Je verwijdert bij het snoeien immers dode of beschadigde takken, en laat dat nu net de takken zijn die vatbaar zijn voor bacteriën en virussen. Deze ‘zwakkere’ takken weghalen heeft dus zeker zijn nut.
Daarnaast zorgt het weghalen van bepaalde oudere, minder gezonde takken voor meer plaats. Zo kunnen nieuwe, jonge takken en bladeren groeien, gewoon omdat ze meer ruimte hebben en omdat ze ook weer meer zon kunnen opvangen. Om van betere luchtcirculatie tussen de takken nog maar te zwijgen. Door oude takken weg te halen krijgt ook het binnenste gedeelte van de boom weer meer kans om te groeien.
Olijfbomen snoeien voor een betere vorm
Ook voor de vorm van je olijfboom is het regelmatig snoeien ervan een goed idee. Je hebt zo zelf vat op de structuur van de boom en op hoe deze verder groeit. Je kan door te snoeien voorkomen dat takken door elkaar beginnen te groeien. Een olijfboom met een goede vorm staat veel mooier, maar is ook beter bestand tegen bijvoorbeeld felle wind.
Olijfboom snoeien voor een betere oogst
Ten slotte is het snoeien van olijfbomen noodzakelijk als je de boom geplant hebt met het oog op olijven. Hoewel de olijfbomen die je in ons land vindt vaak geen ‘eet olijven’ aanmaken, zijn er wel soorten te vinden die je wel van de vruchten voorzien. Door dit soort olijfbomen ook regelmatig te snoeien, is de kans op eetbare olijven groter, omdat de vruchten zo meer zonlicht krijgen. Daarnaast zorgt de ruimte van afgesnoeide takken ervoor dat je de olijven makkelijker kan plukken.
Het juiste moment om olijfbomen te snoeien
De olijfboom snoeien op je terras of in je tuin is wellicht niet je favoriete bezigheid. Toch is het noodzakelijk om af en toe de snoeischaar of takkenschaar bij de hand te nemen en aan de slag te gaan. Zo hou je je olijfboom gezond en zorg je ervoor dat het jaar na jaar weer klaar is voor nieuwe bladeren en misschien zelfs voor olijven (afhankelijk van de soort). Maar wanneer start je best met snoeien? Snoei je een olijfboom best voor of na de winter? En hoe erg is het om in de zomer wat bij te snoeien? We leggen het je uit:
Het belangrijkste dat je moet onthouden over de periode waarin je de takken van een olijfboom snoeit, is dat je best niet na de zomer of in het najaar start met snoeien. De oude takken en bladeren kunnen de boom in de winter beschermen tegen koudere temperaturen.
Kort na de winter kan je dan wel starten met snoeien. Het is belangrijk dat de strengste vorst al achter de rug is, maar vanaf dan geldt dat snoeien gelijk staat aan groeien. Begin de olijfboom te snoeien in de rustperiode, wanneer de takken en bladeren nog niet heel actief groeien. Dit is doorgaans in maart of april, wanneer het niet meer heel koud is, maar wanneer de zon nog niet zo krachtig is (een olijfboom heeft immers zon en warmte nodig om te groeien).
Voor de lente begint mag je een olijfboom flink snoeien, zodat er plaats wordt gemaakt voor frisse en jonge takken. Daarnaast houdt het de boom wat compacter, dan wanneer de nieuwe takken bovenop de oudere gaan groeien. Zo wordt een olijfboom immers snel kaal onderaan.
Té veel snoeien is bij een olijfboom bijna onmogelijk. Zelfs als je de boom helemaal kaal zet en denkt dat je een stapje te ver bent gegaan, zal je zien dat er al vlug nieuwe scheuten komen op de takken en zelfs op de stam van de olijfboom.
In de loop van de zomer kan je kiezen voor een ‘touch-up’. De oude, kapotte takken kan je dan wegsnoeien zodat de olijfboom ook dan nog plaats heeft (en tijd genoeg voor het einde van de zomer) om nieuwe bladeren en scheuten te groeien. In de zomer snoeien helpt je om de boom in een mooie ronde vorm te houden.
Olijfboom snoeien voor de winter; de voordelen
Doe je na de zomer nog een laatste onderhoud aan je tuin, dan kan je ervoor kiezen om ook de olijfboom mee te nemen in dat snoeimoment. Let wel op dat je niet té veel takken al wegsnoeit, want dat kan nefast zijn voor de boom gezien de vriestemperaturen in de winter. Wel kan je gerust de overtollige bladeren al wegsnoeien, zodat je de boom beter kan opvolgen. In de winter is het immers vochtiger, waardoor schimmels of bacteriën zich sneller op de takken van de boom kunnen vasthechten. Hoe minder bladmassa, hoe sneller je zulke dingen zult opmerken. En alleen dan kan je actie ondernemen.
Heb je voor de winter al een deel van de boom (zowel takken als bladeren) weggesnoeid? Dan kan het nuttig zijn om de boom te beschermen met een folie of speciale doek, zeker op de koudste en donkerste momenten van het jaar. Verwijder dit doek of de folie wel weer van zodra de ergste vorst achter de rug is, zodat de plant ook nog voldoende licht en zuurstof kan krijgen.
Olijfboom snoeien na de winter; de voordelen
Start je met snoeien in het vroege voorjaar, tijdens de rustperiode van olijfbomen dus, dan brengt dat enkele voordelen met zich mee. Eentje daarvan is dat de bladeren in de winter van de olijfboom vallen, wat het snoeien veel overzichtelijker maakt. Je hebt daardoor ook veel minder snoeiafval om weg te werken.
Ook maakt snoeien na de winter dat een olijfboom de koudste maanden doorkomt met de bescherming van oude takken. Zo loopt de boom veel minder schade op van bijvoorbeeld nachten met stevige vorst.
Snoei je in het vroege voorjaar, dan hebben olijfbomen nadien nog meer dan genoeg tijd om opnieuw te groeien en om de scheuten tot takken en bladeren te maken, aangezien de warmste periode van het jaar er nog zit aan te komen.
Tips voor het behoud van gezonde olijfbomen na het snoeien
Een olijfboom op tijd en stond snoeien is al een gouden tip om een gezond exemplaar in je tuin te hebben, maar ook voor en na het snoeien kan je wat inspanningen doen om een olijfboom er zo goed mogelijk uit te doen zien. Na het snoeien van bomen of takken spreken we immers van een ‘wond’, iets wat bij olijfbomen dus niet anders is. Om het herstelproces van een olijfboom na het snoeien te bevorderen zijn er een aantal dingen die je kan doen
Zonlicht voor een olijfboom na het snoeien
Het is niet alleen na het snoeien zo, een olijfboom heeft altijd baat bij veel zonlicht. De boom is immers oorspronkelijk afkomstig uit een zuiders en warm klimaat. Zorg er dus voor dat de zon onverhinderd tot bij je olijfboom kan komen. In sommige gevallen moet je hiervoor misschien andere struiken, hagen of boompjes bijsnoeien, om de olijfboom zoveel mogelijk rechtstreeks zonlicht te geven.
Olijfboom bewateren na het snoeien
Naast zon heeft elke plant ook water nodig. Een olijfboom extra water geven meteen na het snoeien zorgt er ook weer voor dat de boom sneller herstelt en sneller opnieuw zal groeien. Zonder water (en zonlicht) krijgen nieuwe scheuten geen kans. Een olijfboom in een pot zal je na het snoeien nog wat meer water moeten geven, maar let op bij regenweer; het risico is dat je de olijfboom dan weer te veel water geeft.
Olijfboom bemesten na het snoeien
Net zoals de meeste planten en bomen heeft extra bemesten een positief effect op een olijfboom, zowel in een pot als in volle grond. In elk tuincentrum kan je bemesting vinden voor mediterrane planten en bomen, maar wellicht kan je ook even hulp vragen zodat je precies weet welke (en hoeveel) bemesting jouw olijfboom mag hebben.
Nieuwe olijfboom kopen
Wil je je tuin of terras een zuiders tintje geven? Dan zijn er een aantal dingen die je kan doen; door kleurrijke bloemen en planten toe te voegen, een leuke tuinset of hangmat te voorzien, te kiezen voor tuinverlichting (misschien wel op zonne-energie) of door een typische mediterrane plant in een pot of zelfs in volle grond te plaatsen kom je heel ver. Daardoor kom je misschien uit bij een olijfboom om je tuin op te fleuren?
Als je een nieuwe olijfboom gaat kopen, is het altijd een goed idee om je vooraf in te lezen in de verschillende soorten en in het onderhoud dat een olijfboom nodig heeft. Wil je graag een olijfboom waarvan je na verloop van tijd olijven kan oogsten? Dan vraagt dat wel wat inspanning en heb je een specifieke soort nodig. Onthou wel dat dit soort olijfbomen moeilijk groeien in ons Belgische of in het Nederlandse klimaat. Door vooraf goed uit te bepalen wat je wilt en hoe je de plant gaat onderhouden weet je precies welke olijfboom je moet kopen.
Hieronder lees je enkele tips voor wanneer je een olijfboom wilt gaan kopen:
Nieuwe olijfboom aanplanten
Kom je thuis met een nieuwe olijfboom (of laat je het thuis leveren aangezien het al om een groter exemplaar gaat), dan is het belangrijk om de boom op een ideale plek aan te planten. Een plek in de zon is zeker een ‘must’. Ook wanneer je jouw nieuwe olijfboom in een pot wilt plaatsen en laten staan, is het belangrijk om meteen een goede, zonnige plek te kiezen. De kans is immers heel groot dat je de betreffende pot mét boom niet meer zult kunnen verplaatsen.
Zorg voor een plekje waar de bodem voldoende vochtdoorlatend is. Vraag zeker na in het tuincentrum of bij de kwekerij waar je de olijfboom koopt welke toevoegingen je nog kan doen om de grond te verbeteren.
Betrouwbare verkoper
Een olijfboom koop je niet in de eerste de beste winkel. Er zijn heel betrouwbare kwekerijen op verschillende locaties in België en Nederland gevestigd. Sommige daarvan zijn gespecialiseerd in olijfbomen, en dat is precies wat je wil hebben; iemand met verstand van olijfbomen en het onderhoud ervan. Een expert kan je alle nodige informatie en extra tips voor de verzorging van je nieuwe olijfboom meegeven. Vaak kan je zelfs na de aankoop nog terecht voor hulp en advies moest dat nodig zijn en ook ‘garantie’ op olijfbomen is niet zo raar.
Leeftijd van de olijfboom
Kies je voor een jongere olijfboom dan zal je zien dat de groei heel vlot gaat. Een jonge olijfboom kan je in een pot plaatsen (of laten staan) of je kan ervoor kiezen om het in volle grond aan te planten. Een jonge olijfboom past zich doorgaans vlot aan aan nieuwe omstandigheden zoals nieuwe grond en een nieuwe omgeving. Daarbij komt nog dat ze door hun compactere vorm makkelijker te transporteren en te verpotten of aan te planten zijn.
Oudere bomen herken je dan weer aan een bredere structuur en een minder compacte vorm. Een oude boom heeft vaak al een hele stevige vorm, waardoor ze ideaal zijn om in een open tuin te planten waar verschillende weersomstandigheden vrij spel hebben, zoals wind. Let op; een oude olijfboom is vaak heel zwaar en daarom niet zo praktisch om te verplanten.
Conclusie: Een olijfboom snoeien
Of je nu een kleine, een oude, een verwaarloosde boom of een olijfboom in pot wilt snoeien; er zijn een aantal dingen om te onthouden voor je aan de slag gaat.
Wil je bijvoorbeeld gewoon de takjes wat bijknippen en de bladmassa verkleinen dan kan je dit perfect na de zomer doen, ergens in het najaar. Een olijfboom kan je dus perfect in september of oktober snoeien, maar let op dat je slechts beperkt snoeit.
Het grote snoeiwerk bij een olijfboom hou je best tot in het vroege voorjaar. Dat wordt vergemakkelijkt doordat de olijfboom kaal zal zijn na de winter en je dus minder werk hebt met bladeren. Je kan in het voorjaar de olijfboom op stam snoeien, ook als het om een olijfboom in een pot gaat. Je zal zien dat op de stam al snel nieuwe scheuten en bladeren groeien, zeker van zodra het warmer en zonniger wordt. Een olijfboom volledig kaal snoeien is geen probleem, want zelfs dan groeien er al snel terug nieuwe bladeren en takken.
Je hoort het; je kan dus heel weinig mis doen bij het snoeien van een olijfboom, alleen met de periodes hou je best wel wat rekening.