Je ziet hem op verschillende plekken in België, in parken, langs veldwegen of banen en zelfs in tuinen; de knotwilg. De knotwilg is een heel herkenbare boom dankzij de brede, stevige stam en de takken die bovenaan de stam recht omhoog uitschieten. Een gesnoeide knotwilg is nog opvallender; vaak schiet alleen de stam over en een bolvormig uiteinde bovenaan.
Wil je een knotwilg gezond houden en de gezondheid bevorderen zodat er nieuwe takken blijven groeien bovenaan. Dan is het juiste onderhoud en het snoeien op de juiste manier en het juiste moment nodig. Ontdek er alles over in dit artikel.
Welke gereedschappen heb je nodig voor het snoeien van een knotwilg?
Een knotwilg is een grote, stevige boom. Om deze te kunnen snoeien vraagt dat uiteraard om stevig materiaal. Als je gewoon een onderhoudssnoei plant waarbij je takken die bovenaan uitschieten wil weghalen, dan kan je met een snoeischaar en een takkenschaar werken. Zo kan je heel precies takje voor takje inkorten, wat ook handig is als je enkele beschadigde, dode of zieke takken wil snoeien.
Wil je een groter stuk van de knotwilg snoeien, of zijn de takken bovenaan na enkele jaren heel dik uitgegroeid? Dan kan je ervoor kiezen om een boomzaag of een takkenzaag te gebruiken. Met zagende bewegingen haal je zo handmatig enkele takken weg.
Bij het snoeien van een knotwilg kan je ook een kettingzaag gebruiken. Kettingzagen werken meestal op benzine, zodat je geen rekening hoeft te houden met een kabel die in de weg zit. Let wel op; een kettingzaag is gevaarlijk gereedschap en je moet jezelf dus goed beschermen wanneer je ermee werkt; een zaagbroek, werkhandschoenen, een helm en een veiligheidsbril zijn nodig.
Ten slotte kan je zeker ook een ladder gebruiken voor het snoeien van de bovenste takken van een knotwilg. Van zodra de meeste takken zijn weggehaald, kan je bij sommige wilgen boven op de stam gaan staan om de rest te snoeien. Zo sta je ongetwijfeld stevig en stabiel.
Waarom is snoeien van een knotwilg belangrijk?
Om de groei en de algemene gezondheid van een knotwilg te garanderen, is regelmatig snoeien belangrijk.
Hoe zorg je voor een gezonde groei na het snoeien van een knotwilg?
Jaarlijks moet je de oude uitschieters bovenaan de boom volledig wegsnoeien tot op de stam, als je het jaar nadien de groei wil bevorderen of als je de boom in zijn geheel wil verjongen.
Het weghalen van oudere takken en twijgen zorgt ervoor dat zonlicht weer tot in de kern van de boom kan komen.
Hoe kun je de groei van takken en scheuten na het snoeien bevorderen?
Door takken weg te halen tot vlak boven een knop of oog hou je de vorm compact, maar ben je wel zeker dat de basis voor nieuwe scheuten er nog is. Zo bevorder je de groei van nieuwe scheuten in de volgende groei-en bloeiperiode. Houd minstens een drietal ogen over als je veel nieuwe scheuten wil, in plaats van de takken en twijgen tot op de stam terug te snoeien.
Het effect van snoeien op de levensduur van een knotwilg
Een knotwilg kan heel oud worden. De oudste exemplaren hebben een extreem dikke stam en dikkere takken bovenaan. Door regelmatig te snoeien kun je de knotwilg verjongen. Dat doe je door de oudste, dikste takken weg te halen en ruimte te maken voor nieuwe scheuten. Doe je dit regelmatig, dan kan je de levensduur van een knotwilg in het algemeen verlengen.
Doe je dit niet, dan kunnen de takken scheuren en dit betekent ook meteen het einde van jouw knotwilg.
Het juiste moment om een knotwilg te snoeien
Jaar na jaar snoeien is nodig om de knotwilg gezond te houden. Bij oudere wilgen kan je enkele keren overslaan, maar het blijft belangrijk om elke drie jaar een kettingzaag of boomzaag boven te halen.
Wanneer kan je de knotwilg dan best snoeien? Dit doe je idealiter in de wintermaanden. Dat is het moment om takken terug te snoeien tot op stam of om de knotwilg uit te dunnen.
Snoei zeker nooit in de zomer, want dan is de wilg volop aan het groeien. Als je dan de bovenste takken weghaalt, krijgt de boom problemen met zuurstof.
Hoe de vorm van een knotwilg behouden tijdens het snoeien?
Een knotwilg kan je op twee manieren snoeien; door te dunnen en te knotten.
Als je een knotwilg gaat dunnen, dan betekent dat eigenlijk dat je letterlijk de takken bovenaan gaat uitdunnen. Knip een derde van alle takken bovenaan af tot op zo’n 70 centimeter. De takken die je overhoudt zullen sneller uitgroeien dan wanneer je ze allemaal laat staan, waardoor de kroon sneller vol zal groeien.
Een knotwilg knotten is het volledig weghalen van de bovenliggende takken. Dit doe je niet door de volledige tak af te snoeien tot op de stam. Knotten doe je daarentegen in twee fases; snoei eerst het grootste deel van de een tak af, maar hou nog wat afstand van de stam. In de tweede fase verwijder je pas het laatste deel van de tak, tot op de stam. Doe je dit in één keer, dan kan de twijg scheuren, wat natuurlijk een negatief effect heeft op jouw knotwilg.
Stapsgewijze handleiding voor het snoeien van een knotwilg
Je weet nu al dat er verschillende manieren zijn om een knotwilg te snoeien. Wij geven hieronder een handig stappenplan mee zodat je precies weet hoe je het snoeien van zo’n knotwilg aanpakt:
Stap 1: Dode en beschadigde takken snoeien
De eerste stap bij het snoeien van de knotwilg is altijd het weghalen van dode, zieke en beschadigde takken. Snoei deze terug tot op stam zodat de boom in z’n geheel minder vatbaar wordt voor ziektes en infecties.
Stap 2: Kleine takken van de kruin snoeien
Kleine takken aan de onderkant van de kruin hebben weinig nut. Haal deze weg tot op de stam zodat er weer zonlicht en luchtcirculatie tot aan de stam en tot in de kern van de kruin kan komen.
Stap 3: Kruisende takken snoeien
Takken die elkaar kruisen en zo langs elkaar bewegen kunnen na verloop van tijd beschadigd raken. Je kan deze best preventief weghalen om dat te vermijden.
Stap 4: Naar beneden groeiende takken snoeien
Takken die omlaag groeien vanuit de kruin kan je best volledig weghalen. Deze dragen niet bij tot een mooie vorm maar nemen wel energie en voedingsstoffen weg van de boom.
Stap 5: De stam verzorgen
Merk je dat er nog zijtakken uit de stam van de knotwilg groeien? Deze kan je zonder problemen wegsnoeien tot op de stam. Ook takken die vanuit de kruin richting de stam groeien haal je weg met een boomzaag of met de kettingzaag, afhankelijk van de dikte van deze takken.
Tips voor het behouden van de natuurlijke uitstraling van een knotwilg tijdens het snoeien
Een knotwilg moet een stevig en robuust uiterlijk hebben, dat is één van de kenmerken van deze boom. Hou er dus altijd rekening mee om op de juiste manier en in de juiste vorm te snoeien. Enkele tips:
- Kort de takken in tot 20 centimeter boven de stam om scheurende takken te voorkomen. Nadien kan je de rest van de overgebleven tak nog terugsnoeien tot op de stam.
- Zorg dat je de knotwilg maar één keer om de drie of vier jaar gaat knotten. Dat maakt dat de boom weer even kaal oogt, maar het is wel nodig voor de gezondheid en de verjonging van de knotwilg.
- Jaarlijks uitdunnen van de kruin van de knotwilg is wel een goed idee om de gezondheid te behouden en om de natuurlijke uitstraling van een knotwilg te behouden tijdens het snoeien.
- Zorg voor extra bewatering en bemesten vlak na het snoeien (en extra bewatering in extreem droge periodes) zodat de knotwilg goed kan blijven groeien.
Nieuwe knotwilg kopen
Wil je graag een nieuwe knotwilg kopen voor in de tuin? Ga dan zeker langs bij een erkende kweker voor wat meer informatie. Zij kunnen je vaak tips geven over de aanplanting en de verzorging van een knotwilg.
De eerste jaren hoef je een knotwilg nog niet te snoeien, tenzij de zijtakken die uit de stam groeien. Je wilt immers een stevige stam creëren met een volle kruin. Het duurt uiteraard een tijdje voor de kruin voller groeit, en door stukjes van de scheuten te snoeien tot vlak boven een knop, kan je de bloei bevorderen. Na een aantal jaren zal jouw knotwilg heel groot en stevig uitgroeien, waardoor het een goed idee kan zijn om professionele hulp in te schakelen bij het snoeien van de knotwilg. Zo ben je zeker dat het op de goede én op een veilige manier gebeurt.
