Notenbomen staan bekend om hun stevige structuur en hun robuuste look. Juist doordat ze heel wat jaren oud kunnen worden, zal je merken dat een notenboom dik en groot kan uitgroeien, met stevige takken waar de vruchten aan komen.
Een notenboom onderhouden is niet ingewikkeld, maar in het beste geval kan je zo’n bomen wel regelmatig snoeien. Zeker wanneer je houdt van een mooie volle kruin waar veel vruchten aan komen is het snoeien van notenbomen op het juiste moment en op de juiste manier belangrijk.
Ontdek hieronder hoe je dat precies aanpakt.
Welke gereedschappen zijn essentieel voor het snoeien van een notenboom?
De dunne takken van een notenboom kan je handmatig met een takkenschaar doorknippen. Bij een takkenschaar met lange handvaten kan je dankzij het hefboomprincipe heel makkelijk snoeien. Toch zal je zien dat er vooral dikke takken groeien aan notenbomen, zeker bij wat oudere exemplaren.
Een dikke notenboom kan je best snoeien met een takkenzaag of boomzaag. Met beide gereedschappen haal je met zagende bewegingen takken weg. Zorg ervoor dat de gebruikte zaag schoon en scherp is zodat je de wonden na het snoeien zo klein mogelijk houdt.
In sommige gevallen kan het nodig zijn om het zwaardere geschut boven te halen. Een kettingzaag is ideaal om de allerdikste takken van notenbomen weg te halen, of om de boom in zijn geheel sterk in te korten. Let op dat je wel de juiste voorzorgsmaatregelen neemt, zoals een veiligheidsbril, handschoenen, veiligheidsschoen en een zaagbroek. Zo bescherm je jezelf bij het snoeien met een kettingzaag, want het gaat om gevaarlijk gereedschap.
Aangezien notenbomen groot kunnen worden is een stevige ladder noodzakelijk voor het snoeien van de hoogste takken.
Het juiste moment om een notenboom te snoeien voor optimale groei
Een notenboom kan je op verschillende momenten in het jaar snoeien. Als je niet zeker bent of het te koud of te warm is, of dat de periode voor het snoeien wel juist zit, kan je met een takkenschaar een dun takje afknippen. Als je ziet dat deze wond vrij snel (de volgende dag) opdroogt, wil dat zeggen dat de sapstromen nog niet of niet meer op gang zijn. Je kan dan zonder problemen de hele notenboom gaan snoeien.
Idealiter snoei je notenbomen na de zomer aan het begin van de herfst. Ga dus pas aan de slag in september of oktober, of zelfs wanneer de winter nadert. De notenboom is dan in winterrust en bijna alle bladeren zijn al uit de weg, waardoor je minder moeite zal hebben met snoeien en met het opruimen van snoeiafval.
Let op dat je een notenboom niet meer na de winter snoeit, want in het vroege voorjaar (februari, maart) komen de sapstromen op gang, waardoor de wonden niet meer zouden genezen na het snoeien.
Waarom is het snoeien van een notenboom belangrijk voor de opbrengst?
Het regelmatig snoeien van notenbomen heeft tal van voordelen voor de gezondheid en de groei van de boom:
Het dunnen van takken: waarom en hoe het uit te voeren bij notenbomen
Door takken uit te dunnen hou je de vorm van de boom compact. Daarnaast haal je steeds de minst gezonde takken weg en zorg je zo voor meer ruimte voor nieuwe scheuten, zodat je de notenboom jaar na jaar kan verjongen door juist te snoeien.
Ziektepreventie en het verwijderen van zieke takken tijdens het snoeien van een notenboom
Haal zieke, dode en beschadigde takken altijd weg uit de notenboom. Ze maken immers dat bomen in hun geheel vatbaarder worden voor infecties of ziekten. Daarnaast wil je ook niet dat een gezonde notenboom energie steekt in de groei van zieke of beschadigde takken. Daardoor is er immers minder energie en voeding over voor de jongere, gezonde takken.
Het behouden van een natuurlijke vorm tijdens het snoeien van notenbomen
Tijdens het snoeien kan je een gezonde vorm helpen ondersteunen. Een notenboom heeft een stevige stam nodig (zowel laagstammige als hoogstam notenbomen) en stevige gesteltakken waarop zijtakken groeien. Door steeds met deze stevige structuur in gedachten te snoeien, zorg je ervoor dat de boom een gezonde, natuurlijke vorm behoudt.
Wil je graag een notenboom met een stevige structuur die je compact kan houden? Dan kan je steeds kiezen voor een meerstammige notenboom. De kruin groeit lager bij de grond maar de boom kan wel breder groeien, zodat je nog altijd van veel vruchten geniet.
Invloed van snoeien op de vruchtgrootte en -kwaliteit van notenbomen
Een gezonde boom zorgt voor betere en kwaliteitsvolle vruchten. Dit is bij een notenboom niet anders. Door steeds te snoeien met de focus op gezonde takken en scheuten, en door voldoende ruimte te maken voor nieuwe scheuten en vruchten, zal je jaar na jaar kunnen genieten van de lekkerste noten.
Beheersen van de groei van notenbomen: het voorkomen van ongewenste scheuten
Als je vindt dat de notenboom in je tuin te snel en te hard groeit, kan je ervoor kiezen om nieuwe scheuten weg te halen om de groei te beheersen. Daarnaast kan je de groei ook controleren door takken weg te knippen onder het oog, in plaats van vlak erboven. Het oog is immers de plek waar na verloop van tijd opnieuw scheuten zullen groeien.
Voordelen van regelmatig snoeien voor de gezondheid en levensduur van notenbomen
Je hoort het, regelmatig jouw notenboom snoeien is nodig om de gezondheid van de boom te bevorderen. Aangezien notenbomen jaren oud kunnen worden is het belangrijk om af en toe te verjongen zodat ziektes geen kans krijgen. Op die manier kan je na heel wat jaren nog steeds rekenen op een mooie boom met kwaliteitsvolle vruchten.
Stapsgewijze handleiding voor het snoeien van een notenboom
Een notenboom snoeien is niet ingewikkeld, en zeker niet wanneer je de volgende stappen volgt:
Stap 1: De juiste voorbereiding
Een notenboom snoeien doe je steeds met schoon en scherp snoeigereedschap. Zorg ervoor dat je ook de nodige veiligheidsmaatregelen treft, zoals werkkledij en een stevige ladder bij elkaar nemen.
Probeer eerst bij een kleinere tak of de wonde opdroogt binnen de dag, zodat je zeker weet dat het moment om te snoeien juist is.
Stap 2: Beschadigde takken weghalen
Dode, zieke of beschadigde takken stuk voor stuk weghalen is een belangrijk onderdeel van het snoeiproces van een notenboom. Zorg ervoor dat je deze takken tot op de stam gaat snoeien om de geïnfecteerde takken volledig weg te krijgen.
Stap 3: Notenboom terugsnoeien
Om de juiste vorm en structuur te behouden en vooral ook om de notenboom compact te houden, kan je ook gezonde takken uitdunnen en terugsnoeien. Als je graag ruimte laat voor nieuwe scheuten, snoei je best enkele centimeters boven het oog . Als je liever wat minder nieuwe takken krijgt, dan kan je het oog ook mee wegsnoeien.
Let op; snoei steeds maximum één derde van de takken weg.
Stap 4: Nazorg na het snoeien
Ruim al het snoeiafval op na het snoeien. Eventueel kan je de wonden verzorgen met wondzalf om deze te beschermen tegen infecties en ziekten.
Bij jonge notenbomen kan het nuttig zijn om na het snoeien nog extra te bemesten rondom de stam.
Tips voor het snoeien van jonge notenbomen voor een gezonde ontwikkeling
Als je nog niet zo lang een notenboom in de tuin hebt, is het belangrijk om te weten hoe je de snoei van jonge notenbomen moet aanpakken. Enkele tips;
- Knip de dode punten van de jonge takken af, maar doe dit liefst na de winter, zodat de punten de boom nog beschermen tegen vriestemperaturen.
- Merk je dat de boom heel snel uitgroeit, dan kan je voorzichtig enkele takken wegsnoeien in de zomer, wanneer het blad heel vol staat.
- Snoei steeds schuin zodat de wonden kleiner blijven en zodat er geen water op blijft staan.
Praktische adviezen voor het snoeien van volgroeide notenbomen
Ook bij oude notenbomen zijn er enkele specifieke adviezen die je in gedachten kan houden bij het snoeien:
- Oude notenbomen kunnen meer houterige takken hebben. Deze kan je weghalen om plaats te maken voor nieuwe scheuten. Dat is dé manier om een oude notenboom te verjongen tijdens het snoeien.
- Durf gerust heel wat takken weg te snoeien als dit nodig is voor het behoud van een mooie en compacte vorm.
Nieuwe notenboom kopen
Ben je klaar om een nieuwe notenboom te kopen en te genieten van heerlijke vruchten in het najaar? Ga dan zeker langs bij een erkende kweker en zoek uit welk soort boom je het liefst hebt (of welk soort vruchten je het lekkerst vindt).
Een nieuwe notenboom plant je best niet te diep in de grond omdat de wortels graag veel zuurstof hebben. Zorg dat je kiest voor een standplaats met veel ruimte, zeker bij hoogstam notenbomen. Een notenboom kan immers heel sterk uitgroeien, ondanks regelmatig snoeien. Zorg ervoor dat je van in het begin snoeit met het oog op vormbehoud, zodat de boom een stevige en gezonde structuur ontwikkelt.