Of je nu wilt genieten van zelfgekweekte appels na de zomer, of je vindt een appelboom met sierappels er gewoon leuk uitzien in de tuin… een appelboom is om verschillende redenen een goede aankoop. Kies je voor een appelboom, dan is het belangrijk om deze op een zonnige plaats in de tuin aan te planten. Wil je een gezond uitziende appelboom met veel sier-of eetappels in de zomer en erna? Dan zijn er nog een aantal dingen die je kan doen om de boom te verzorgen, denk maar aan bemesten en snoeien. Maar wanneer snoei je een appelboom best? En moet je ergens op letten als je laagstam fruitbomen gaat snoeien? Wij leggen je de do’s & don’ts van fruitbomen snoeien uit in dit artikel.
Welke gereedschappen heb je nodig om een appelboom te snoeien?
Om een appelboom vlot en veilig te kunnen snoeien heb je enkele tools nodig, zoals een snoeischaar, een takkenschaar en een takkenzaag of boomzaag, een stevige en veilige ladder en handschoenen om jezelf te beschermen wanneer je je fruitbomen gaat snoeien.
Een snoeischaar heb je nodig voor het snoeien van fruitbomen zoals appelbomen als het gaat om een jong en klein exemplaar. Als je een jonge appelboom gaat snoeien zal je merken dat er veel kleine, dunne takjes zijn, waarvan je er ongetwijfeld kan wegknippen. De takjes die houterig zijn of waarvan de bladeren er eerder dor uitzien kan je met een snoeischaar met papegaaienbek heel eenvoudig verwijderen. Om een laagstam appelboom te snoeien kom je met een gewone snoeischaar met papegaaienbek of aambeeld al heel ver.
Een takkenschaar is dan weer het goede gereedschap om iets dikkere takken mee te snoeien. Kies je voor een takkenschaar met lange handvaten waar je veel grip op hebt, dan kan je rekenen op een stevig hefboomeffect, waarmee je dikkere takken van jonge appelbomen kan snoeien.
Heb je een tamelijk oude appelboom in de tuin die je moet gaan snoeien? Dan is het tijd om het grotere geschut boven te halen. Ook voor het snoeien van een hoogstam fruitboom heb je nood aan wat sterker gereedschap, omdat het vaak gaat om dikke takken. Een takkenzaag of boomzaag zal je dan helpen om vlot aan het werk te kunnen.
In sommige gevallen kan zelfs een kettingzaag bij het snoeien van hoogstam fruitbomen van pas komen. Let wel op; het gaat om zwaar gereedschap waar ook wel wat risico’s aan verbonden zijn.
Een goede zaagbroek om jezelf te beschermen is geen overbodige luxe.
Heb je nog geen snoeigereedschap in huis en moet je alles nieuw gaan kopen? Dan vind je hier enkele tips om het juiste gereedschap aan te schaffen.
Waarom appelbomen snoeien belangrijk is voor een gezonde groei
Heb je een appelboom in de tuin, dan wil je dat die er mooi en gezond uitziet, zeker wanneer de bedoeling is om te genieten van zelfgekweekte appels na de zomer. Om een fruitboom gezond te houden is snoeien essentieel. Daarnaast zijn er nog enkele redenen voor het snoeien van een appelboom:
Appelboom snoeien voor een overvloedige oogst: stimuleer vruchtvorming en kwaliteit
Een gezondere boom staat gelijk aan meer groen blad en meer sier-of eetappels. Het kan tegenstrijdig lijken, maar door regelmatig te snoeien, zorg je ervoor dat een fruitboom juist méér gaat groeien en meer vruchten gaat afgeven. Een gesnoeide boom staat dus gelijk aan een productievere boom.
Behoud van een gebalanceerde boomstructuur: snoeien voor sterke takken en goede luchtcirculatie
Hoe het komt dat een gesnoeide appelboom gezonder is? Het is de bedoeling dat je door het snoeien ruimte maakt in de kruin van de boom, zodat ook de stam en de binnenste takken en bladeren voldoende zon en zuurstof krijgen. Dat is immers nodig om de appels te laten rijpen en de boom goed te doen groeien. Daarnaast zorgt het snoeien van een appelboom ervoor dat je meer controle hebt over de vorm. Je kan de boom helpen een goede structuur te behouden door takken weg te snoeien en in te korten.
Vergeet je een appelboom te snoeien, dan zal je merken dat er weinig nieuwe appels komen en dat de bestaande appels minder snel gaan rijpen. Takken en bladeren daarentegen zullen wel blijven groeien.
Het snoeien van fruitbomen zoals een appelboom is dus nodig voor gezonde groei en vooral ook voor de groei van de vruchten.
Het ideale moment om appelbomen te snoeien voor optimale resultaten
Een appelboom snoeien, wanneer doe je dat best? Het ideale moment om een appelboom te snoeien is in de winter. Door te snoeien in januari, februari of maart, zorg je voor een betere groei in de maanden daarna. Zorg er wel voor dat je snoeit op droge momenten om bepaalde ziektes en infecties te voorkomen. Ook de koudste dagen vermijd je best.
Vlak voor de zomer of aan het begin van de zomer kan je opnieuw snoeien. Je zal zien dat na het snoeien in de wintermaanden de nieuwe takken van je appelboom recht omhoog uitschieten. Dat zijn de takken die je in juni nog eens kan snoeien, zodat ook de onderliggende takken voldoende zonlicht krijgen.
Winterse snoeitips voor appelbomen: voorbereiden op het nieuwe groeiseizoen
Zoals we hierboven al schreven, snoei je fruitbomen zoals een appelboom best in de wintermaanden. Dit is nodig om gezonde groei te stimuleren en om later op het jaar te kunnen genieten van verse appels. In januari, februari of maart snoei je dikke, oude takken van de appelboom weg. Let op dat je de gezonde, frisse takken waar appels aan zullen groeien wel behoudt.
Enkele tips om de appelboom voor te bereiden op het nieuwe bloeiseizoen, door te snoeien in de wintermaanden:
- De dikke oude takken knip je best weg met een takkenschaar, en indien de takken écht te dik zijn, kan je ook kiezen voor een takkenzaag.
- Zorg dat je de eerste knoppen en scheuten niet wegsnoeit. Deze zullen immers na de winter uitgroeien tot nieuwe takken en vruchten. Bloemknoppen staan rechtop op de takken en bladknoppen liggen neer. Zo kan je de twee van elkaar onderscheiden.
- De jonge rechte takken kan je aan de appelboom laten, deze hoef je pas weg te snoeien vlak voor de zomer, begin juni bijvoorbeeld.
Verschillende snoeimethoden voor verschillende appelboomsoorten en -vormen
Er zijn heel veel verschillende soorten appelbomen. Gelukkig is het snoeien vrij eenvoudig, want de methodes en de snoeiperiode komen bij de meeste appelbomen overeen. Idealiter volg je enkele variaties op in snoeimethodes afhankelijk van het soort appelboom in je tuin. Laag-of hoogstammige appelbomen vragen een lichte aanpassing in snoeistrategie en dan is er ook nog een klein verschil in leivormige en spilvormige appelbomen.
- Laagstam appelbomen snoeien: Een laagstammige appelboom heeft een stam van ongeveer een halve meter hoog. De stam begint laag tegen de grond en het is dus belangrijk om deze stam, de hoofdstam steeds te behouden. De takken die vanuit de hoofdstam vertrekken en die er beschadigd of zwak uitzien kan je best wel wegsnoeien. Dat kan je doen met een snoeischaar of takkenschaar. De kruisende takken haal je best weg om een mooie structuur te behouden.
- Hoogstam appelbomen snoeien: Een hoogstammige appelboom groeit over het algemeen veel hoger uit én het is te herkennen aan een hogere stam. De hoofdstam behoudt je ook best bij dit soort appelbomen, maar om de structuur in evenwicht te houden kan je oude en dode takken best volledig weghalen. Dit doe je met een takkenzaag.
- Leivorm appelbomen snoeien: Een leivorm boom wordt altijd geleid langs een raster zodat de takken horizontaal groeien. Om deze horizontale vorm te behouden bij appelbomen die leivormig zijn, is het snoeien dus heel belangrijk. Kort de zijtakken voldoende in zodat de boom volledig horizontaal begint te groeien na verloop van tijd. Verticale takken kan je snoeien.
- Spilvorm appelbomen snoeien: Ten slotte zijn er nog spilvormige appelbomen, welke ook regelmatig gesnoeid moeten worden. De vorm van een spilvormige appelboom lijkt op een standaard boom, met een stam zonder zijtakken en takken die pas hoger beginnen. De bedoeling is om een rechte stam te behouden en alle zijtakken tot op een bepaalde hoogte weg te halen. Hoger in de appelboom wil je een rondere vorm, dus ook hier is snoeien met het oog op structuur essentieel.
Onderhoud van je appelboom na het snoeien: tips voor gezondheid en regeneratie
Het snoeien van appelbomen kan je zien als een kleine ‘aanslag’ op de boom, maar toch is het nodig om de groei positief te beïnvloeden. Om een appelboom na het snoeien te helpen ‘genezen’ moet je in de eerste plaats de wonden op de takken al zo klein mogelijk houden. Snijd daarom waar mogelijk schuin af. Na het snoeien kan je een aantal dingen doen om een appelboom goed te verzorgen:
In de eerste plaats is het belangrijk om het snoeiafval netjes op te ruimen. Laat je dit rond de appelboom slingeren, dan is de boom minder beschermd tegen ziekten. Wat je wel rondom de appelboom kan leggen is boomschors. Dit houdt het vocht in de bodem beter vast, en zorgt ook voor beter behoud van voedingsstoffen. Iets wat voor een appelboom na de snoei heel belangrijk is!
Na het snoeien in de winter kan je ervoor kiezen om extra meststoffen toe te voegen aan de bodem. In tuincentra vind je bemesting specifiek voor fruitbomen, die de verdere groei van de takken en vruchten stimuleren. Baat het niet, dan schaadt het niet! Als je gaat bemesten is het wel extra belangrijk om voldoende water te geven. Een appelboom bewateren is trouwens iets dat je altijd kan en mag doen, en in extreem droge periodes is het zelfs een must voor de groei.
Nieuwe appelboom kopen
Heb je zin gekregen om zelf appels te gaan kweken? Je weet nu hoe je jouw laagstam of hoogstam appelboom het beste snoeit en verzorgt, maar waar let je best op als je een nieuwe appelboom gaat kopen?
Het allerbelangrijkste waar je je wat in moet verdiepen, is het soort appelboom je wilt en of die geschikt is voor in jouw tuin. Wil je bijvoorbeeld een appelboom met sierappels of met eetappels? Een belangrijke overweging!
Zorg daarnaast voor een zonnig plekje waar je de fruitboom kan planten en waar er ruimte genoeg is om te groeien.
Laat je in de plantenwinkel of in het tuincentrum bijstaan door een professional, maar let zelf ook heel goed op hoe de appelbomen eruitzien. Hebben ze groen blad, veel scheuten en gezonde takken? Dan ben je ‘good to go’. Vermijd beschadigde en gebroken takken en kies zeker niet voor een appelboom die er ziek of dor uitziet als je een fruitboom gaat kopen.
Ten slotte speelt de leeftijd van appelbomen ook een rol: Een jonge appelboom, daar kan je de structuur nog wat van bepalen en daarnaast snoeit het ook een stuk makkelijker. Een grotere appelboom die al wat ouder is, is soms moeilijker aan te planten, mede door het praktische aspect (het gewicht en de omvang van de appelboom), maar ook omdat de appelboom zich minder goed aanpast aan een nieuwe bodem.
Zoek op welke boom kwekerijen en tuincentra in de buurt een goede naam hebben en waar je kan rekenen op een goede service en bijstand. Dan ben je gerust van degelijk advies over het aankopen van een nieuwe appelboom.
Kortom, een appelboom snoeien doe je zo
Fruitbomen, zoals appelbomen en perenbomen, snoeien kan je op meerdere momenten in het jaar. De belangrijkste snoei is deze in de winter, wanneer het een periode droog en niet al te koud is. Deze hoofdsnoei is nodig om een appelboom klaar te maken voor het volgende groeiseizoen. Een jonge of laagstam appelboom kan je makkelijk snoeien met lichter gereedschap zoals een snoeischaar of takkenschaar, maar oudere, grotere appelbomen snoei je best met het zwaardere geschut, zoals een takkenzaag, boomzaag of zelfs een kettingzaag. Ook verwilderde appelbomen kan je snoeien met een stevige zaag, zodat je de structuur terug zo goed mogelijk krijgt en de appelboom weer gezond kan groeien.
Na het snoeien zorg je best voor een bodembedekker zoals schors om het vocht vast te houden. Daarnaast is extra bemesten en bewateren (vooral tijdens droge periodes) geen overbodige luxe als je graag een appelboom in topconditie wilt in de tuin.