Knoflook is een teelt die zelfs door beginnende en onervaren tuiniers tot een goed einde kan gebracht worden. Het is een plant die eenvoudig aangeplant kan worden, weinig zorg vraagt en ook niet voor veel ziekten, plagen en insecten gevoelig is. Knoflook is een heel dankbaar ingrediënt dat vaak wordt gebruikt in de Nederlandse, maar ook vele andere keukens.
Welke soorten knoflook bestaan er?
Knoflook (Allium sativum) bestaat in een aantal variëteiten die in slechts twee groepen op te delen is: de bloeiende soort en de niet-bloeiende soort. Beide soorten zijn perfect bruikbaar in de keuken, maar kennen een aantal verschillen. Zo heeft de niet-bloeiende soort een minder harde en een dunnere stengel. Bovendien is deze categorie van lookbollen langer houdbaar, maar bevat minder teentjes en pelt lastiger dan de bloeiende variant.
Wat is het beste tijdstip om look te planten?
Idealiter plant je knoflook in het najaar. De beste tijd is vanaf half september tot half november. Wacht niet tot het gaat vriezen, dit kan de geplante teentjes ernstige schade toebrengen. Hoe eerder je de knoflook plant, hoe eerder je zal kunnen oogsten.
Planten in het voorjaar kan ook perfect, maar dan zal je oogst automatisch wat later in het jaar vallen. Planten in maart bijvoorbeeld geeft pas volwaardige knoflookbollen in september.
Bovendien geef je planten die je in het najaar al plant een voorsprong. Ze zijn in staat om al scheuten te vormen voor de echte winterprik er is. Na de ergste koude zullen ze terug beginnen groeien en hebben hiermee een grote voorsprong op look die pas in maart of april wordt geplant.
Hoe moet je knoflook planten?
Knoflook wordt niet gezaaid, maar geplant of gepoot. Koop plantgoed bij een plantenspeciaalzaak en gebruik niet de knoflookbollen die je koopt in een regulier grootwarenhuis. Deze zijn namelijk behandeld tegen uitlopen, waardoor je slechte resultaten of kleine opbrengsten mag verwachten bij de oogst.
Knoflook is een makkelijke plant om te telen, op voorwaarde dat die kan groeien op een goed doorlaatbare grond. Knoflook heeft een hekel aan natte voeten.
Neem de knoflookbol en splits alle teentjes. Doe dit op het moment dat je van plan bent te gaan planten zodat ze niet uitdrogen. Gebruik alleen de mooiste, gezondste teentjes die bovendien groot genoeg zijn.
Maak met een stokje per teentje een plantgat van een vijftal centimeter diep, waarbij je ongeveer tien centimeter afstand tussen de gaten bewaart. Indien je meerdere rijen naast elkaar aanplant, hou dan zo’n dertig centimeter afstand aan tussen de rijen. Gun de planten voldoende plaats om te groeien. Te dicht planten zorgt ervoor dat de bollen niet voldoende groot kunnen worden.
Plant de teentjes met de punt omhoog en vul het gaatje op met aarde. Druk lichtjes aan.
Kun je ook knoflook kweken in een pot?
Knoflook kan perfect gekweekt worden in een pot of een container. Zowel voor het voorkweken van de lookbollen als bij het tuinieren in potten op het terras bijvoorbeeld, wordt de teelt in potten vaak toegepast.
Vaste teelt in potten
Om knoflook te kunnen oogsten in augustus, plant je de teentjes in april uit in een grote pot. Om de afwatering in de pot te bevorderen leg je eerst een laagje kleikorrels of hydrokorrels. Vul de rest van de pot aan met potgrond. De teentjes plant je op een tiental centimeter van elkaar, met de puntjes omhoog, zo’n vijftal centimeter diep. Geef een klein beetje water en zet je pot op een zonnige plaats op het terras, in de tuinkas of de veranda. Denk eraan om nu en dan de potgrond te bevochtigen, zonder het al te drassig te maken.
Voorteelt in potten
De teentjes die je in het najaar in de potten hebt gepoot, zullen tegen de lente al een stukje boven de aarde komen piepen. Eind maart kunnen deze scheutjes uitgeplant worden op hun vaste stekje in de moestuin. Zorg ervoor dat je de wortels niet kwetst wanneer je het plantje uit het potje haalt. Plant niet te diep, maar hou dezelfde groeidiepte aan als in het potje.
Hoe moet je knoflookplanten verzorgen?
Zoals al eerder aangegeven, knoflook vraagt weinig zorgen. Enkel de grond rond de planten onkruidvrij houden door regelmatig te wieden. Indien je een mulchlaag aanbrengt van bijvoorbeeld compost of stro, zal dit het groeien van onkruid wat tegenhouden. Het zal ook de grond wat langer vochtig houden en het beschermt bovendien tegen de koude.
Zorg ook dat bij extreme hitte de grond steeds voldoende vochtig is. Geef alleen wat minder water als de oogst nadert. Ook vorst kunnen knoflookplanten aan. Twijfel je bij strenge vorst? Het kan geen kwaad om de plantjes voor een kort tijdje af te dekken.
Ziektes en plagen bij knoflookplanten
Knoflook heeft een scherpe geur. Dit zorgt ervoor dat insecten de planten links laten liggen en geen schade toebrengen. Wat wel vaak voorkomt bij knoflook , net zoals bij andere bepaalde planten zoals ui, prei en tarwe, is roest.
Een aanslag met roest op je knoflookplanten ziet er niet uit, maar kan geen kwaad voor de knoflookbol zelf. Enkel het loof zal worden aangetast. Het kan de plant wel aanzienlijk verzwakken. Merk je dus al vroeg in het plantseizoen een aantal roeste vlekjes op, knip dan al het aangetaste loof weg.
Wanneer knoflook oogsten?
Eind juni is het vroegste tijdstip waarop de knoflook oogstklaar zal zijn. Je kan zien dat de knoflook klaar is om te oogsten wanneer het loof voor een derde geel verkleurd en verwelkt is. Knoflookbollen rooien moet heel voorzichtig gebeuren. De tere schillen van de bolletjes raakt gauw beschadigd, waardoor rotting in de hand wordt gewerkt. Plan de oogst op een droge dag.
Knoflook moet eerst nog een tijdje drogen vooraleer het klaar is voor gebruik. Dat kan door de bollen op te hangen op een beschutte plaats uit de felle wind. Verwijder eerst alle overtollige aarde met de hand. Gebruik geen water!
Na ongeveer drie à vier weken is de look voldoende droog en kan die eventueel worden ingevlochten. Even surfen op het internet en je vindt tal van filmpjes die je laten zien hoe je dit zelf kan doen. Gevlochten knoflookstrengen ogen niet alleen mooi, het is ook handig om in een koele berging of in de keuken op te hangen en zo jouw zelfgeteelde knoflook te bewaren. Het is ook mogelijk om na het drogen de stengels van de bollen te snijden en de knoflookbollen los te bewaren. De lookteentjes zijn tot een jaar houdbaar.
Meerdere jaren op rij knoflook telen
Wie graag meerdere jaren op rij knoflook wil telen, doet er beter aan om elk jaar hiervoor een ander plaatsje in de moestuin te kiezen. Dit noemt men wisselteelt. Doe je dit niet, dan zal de oogst jaar na jaar minder goede resultaten opleveren. Kies ervoor om slechts om de zes jaar knoflook op dezelfde plaats te zetten.
Gebruik niet alle teentjes op, maar hou er een aantal aan de kant om het jaar daarop opnieuw een partij knoflook in je moestuin te zetten. Zo bouw je een eigen voorraad op en hoef je niet elk jaar opnieuw plantgoed aan te kopen.