Rozemarijn kennen de meesten als een heerlijk kruid voor op aardappelen of bij vleesgerechten. Als je iets van planten kent, weet je dat je rozemarijn niet alleen in potjes kan kopen in de supermarkt, maar dat je het uiteraard ook zelf kan kweken in de tuin (of in een bloempot). Wat je wellicht niet weet, is dat een rozemarijnstruik meer dan een meter groot kan worden en dat snoeien dus regelmatig nodig is.
Ontdek hieronder hoe je rozemarijn het best onderhoudt, wanneer je rozemarijn moet snoeien en welk gereedschap je daarvoor precies nodig hebt. Veel succes!
Benodigdheden voor het snoeien van rozemarijn
Aangezien een rozemarijnstruik gigantisch groot kan uitgroeien, is regelmatig snoeien een must. En ook als je rozemarijn in een plantenbak of kweekbak plaatst, of gewoon een bloempotje, kan je af en toe een stukje snoeien om de gezondheid van de plant te verbeteren. Zo kan je trouwens rozemarijn ineens oogsten tijdens het snoeien.
Bij kleinere rozemarijnplantjes is snoeien met een scherpe snoeischaar voldoende. Kies best voor een snoeischaar met papegaaienbek waarbij beide zijden bewegen. Zo hou je de wond in de takken van de rozemarijn het kleinst. Een snoeischaar met aambeeld principe is minder interessant, omdat het minder soepel snijdt. Als de snoeischaar die je nog liggen hebt niet meer echt schoon te krijgen is en vooral niet meer scherp genoeg is om vlot te snoeien, dan is het tijd om een nieuwe te kopen. Ontdek hier onze tips voor het aankopen van nieuw tuin-en snoeigereedschap.
Veel beginnende tuiniers weten niet dat een rozemarijnstruik tot wel 1,5 meter groot kan uitgroeien. Heb je zo’n groot, groenblijvend exemplaar in de tuin? Dan heb je waarschijnlijk ook een goede takkenschaar nodig om deze struik terug te snoeien. Hoe groter de rozemarijnstruik, hoe groter de kans op houterige, oude takken die met een gewone snoeischaar moeilijk weg te knippen zijn. Een scherpe en schone takkenschaar is dan de oplossing.
Ten slotte zijn werkhandschoenen geen overbodige luxe bij het snoeien van een grote rozemarijnstruik, aangezien sommige takken best scherpe stukken kunnen hebben.
Waarom is snoeien van rozemarijn belangrijk?
Een rozemarijn snoeien doe je om verschillende redenen. Enerzijds is het zowel bij kleine plantjes als bij grote rozemarijnstruiken belangrijk om te snoeien met het oog op de algemene plantgezondheid. Anderzijds is het snoeien nodig om een struik compacter te houden en om de vorm te behouden.
Rozemarijn snoeien voor meer groei
Door een rozemarijn, klein of groot, regelmatig en op de juiste manier te snoeien, stimuleer je de verdere groei van deze kruidenplant. Je haalt immers de houterige en minder gezonde takken weg zodat er plaats is voor nieuwe en gezonde scheuten en takjes. De plant zelf hoeft zo ook minder energie te steken in de groei van oude takken, zodat er meer energie en voedingsstoffen overblijven voor nieuwe scheuten.
Tips voor het behouden van de vorm van rozemarijn
Het snoeien van een rozemarijnstruik is nodig om de plant overzichtelijk te houden en vooral ook voor het behouden van de vorm. Je kan dit doen door alle takken, liefst stuk per stuk, met een snoeischaar een tiental centimeter terug te snoeien. Bij een hele grote rozemarijnstruik kan je wat meer wegsnoeien. Haal zeker ook houterige takken weg zodat de struik in de volgende bloeiperiode weer bossiger en voller kan worden.
Het beste moment om rozemarijn te snoeien
Rozemarijn kan je op verschillende momenten in het jaar snoeien, afhankelijk van het doel van de snoei. Als je regelmatig rozemarijn gebruikt in de keuken, dan zal je automatisch de takjes bijsnoeien doorheen het jaar, terwijl je het kruid oogst.
Rozemarijn snoeien in de zomer
In de lente of de vroege zomer kan je daarnaast je rozemarijn bijsnoeien om de gezondheid van de plant te bevorderen. Dat doe je door ergens tussen maart en juni de takjes te halveren. Zo zal de rozemarijn tijdens de bloeiperiode nieuwe blaadjes groeien.
Rozemarijn snoeien in de winter
Als je een grote rozemarijnstruik in de tuin hebt, is het in de winter belangrijk om deze te snoeien. Door heel wat takken weg te snoeien, kan je houterige takken vermijden en zorg je tegelijkertijd dat de plant jong en vol blijft bloeien. Bij rozemarijn geldt dat je verhoute takken beter kan ‘voorkomen dan genezen’, aangezien het snoeien van houterige takken een uitdaging kan zijn. Snoei je veel oude takken weg, dan kan het zijn dat de struik nadien vatbaarder wordt voor infecties.
Als je in de winter snoeit, let dan zeker op met vriestemperaturen. Best ga je al in september aan de slag met het snoeien van een rozemarijnstruik, zodat je zeker een viertal weken voor de eerste vorst klaar bent met snoeien. Een pas gesnoeide rozemarijn is nogal gevoelig aan vriestemperaturen.
Stapsgewijze handleiding voor het snoeien van rozemarijn
Je weet nu al wanneer je best aan het snoeien van je rozemarijn begint, maar hoe pak je dat nu best aan? We lichten het toe in verschillende stappen:
De basis van rozemarijn snoeien
Stap 1: Verwelkte takken en bloemen snoeien
Een rozemarijnstruik snoeien doe je door met de basis te beginnen. Je verwijdert in de eerste plek verwelkte en uitgebloeide takjes en verwelkte bloemen, gezonde takken laat je gewoon aan de heester zitten.
Stap 2: Beschadigde scheuten snoeien
De volgende stap is het snoeien van stengels die er ongezond of beschadigd uitzien. Dit kan zijn door vriestemperaturen in de winter of door bepaalde infecties. In sommige gevallen verwijder je best wat te veel dan te weinig van de aangetaste scheuten.
Stap 3: Snoei de stelen korter
Een rozemarijnstruik kan stevig groeien en daarom is een jaarlijkse vormsnoei een goed idee. Knip daarom de takken zo’n vijftal centimeter van buitenaf om nieuwe groei te stimuleren. Zorg dat je zeker nog groen overhoudt aan de afgeknipte takken.
Stap 4: Vormsnoei
Ten slotte kan je best één keer per jaar een rozemarijnstruik in de juiste vorm snoeien. Dat doe je door de takken één voor één op dezelfde hoogte af te snoeien, zodat er geen uitstekende takjes zijn. Elke tak krijgt nu evenveel zonlicht, en zelfs het binnenste gedeelte van de heester krijgt nu meer zon en lucht.
Eén keer per jaar kan je overwoekerde rozemarijntakken tot een derde wegsnoeien om de vorm compact te houden.
Het oogsten van rozemarijn tijdens het snoeiproces
Als je regelmatig rozemarijn oogst, zal je vanzelf al minder snoeiwerk hebben aan de struik of het plantje. Je kan er ook voor kiezen om de gesnoeide rozemarijn in de lente bij te houden en zelfs in te vriezen of te drogen om er zelf een kruidenmix mee te maken.
Mogelijke problemen bij het snoeien van rozemarijn
Bij het snoeien van rozemarijn is het heel belangrijk om wat groen aan de takken over te laten bij het snoeien. Knip je op het houterige deel van de takjes zodat al het groen weg is, dan is het probleem dat de groei net tegengegaan wordt.
Een ander probleem bij het snoeien van rozemarijn is wanneer je niet voldoende van geïnfecteerde takken wegsnoeit. Zie je een beschadigde tak, neem dan voldoende weg om ervoor te zorgen dat de infectie ook weg is.
Een mogelijk probleem bij het snoeien van rozemarijn is dat het evenwicht tussen voldoende en te veel snoeien moeilijk te vinden is.
Het onderhouden van gesnoeide rozemarijnplanten
Een gesnoeide rozemarijnstruik is gevoeliger voor koude temperaturen. Snoei dus na de zomer op tijd zodat de plant al hersteld is voor de eerste vorst in het land komt.
Hou na het snoeien je rozemarijn goed in de gaten. Worden de bladeren bruin van kleur? Dan kan dit wijzen op een infectie of een te vochtige grond. Dit laatste kan je oplossen door kiezels toe te voegen aan de grond, en bij een infectie is het belangrijk om de geïnfecteerde takken weg te halen.
In het voorjaar, van maart tot juni, kan je een rozemarijn wat extra bemesten na het snoeien, maar dat is geen must.
Nieuwe rozemarijn kopen
Hou je van verse kruiden in gerechtjes? Dan is rozemarijn onmisbaar in je tuin. Dit kruid is immers in tal van maaltijden te gebruiken én het is ook nog eens een mooie struik voor in de tuin, mits het juiste onderhoud.
Ga je een nieuwe rozemarijn kopen, hou er dan rekening mee dat dit soort heester in de tuin echt groot kan uitgroeien. Je kan je nieuwe, jonge rozemarijn best planten op een plek in de tuin waar het beschut staat tegen wind en extreme vriestemperaturen. Ook een goede waterdoorlatende grond is nodig. Je kan er altijd voor kiezen om rondom de stam van je nieuwe rozemarijn grind toe te voegen, voor extra water doorlatendheid en ter bescherming tegen infecties en schimmels.
Een jonge rozemarijn kan je snoeien na het planten om de groei te bevorderen, op voorwaarde dat je slechts kleine stukjes weghaalt. Vervolgens is het een goed idee om jaarlijks je rozemarijn weer in de juiste vorm te snoeien.